STEDENBOUW

Voor VINEX-wijk Nesselande is een van de belangrijkste kenmerken de ligging aan de Zevenhuizerplas, die met de aanleg van de wijk wordt verdubbeld in omvang. Deelgebied 2 is de buurt die direct aan de plas ligt, naast het toekomstige centrumgebied.

Voor Deelgebied 2 is door de Rotterdamse Dienst Stedenbouw + Volkshuisvesting (dS+V) in januari 2002

een Randvoorwaardennota opgesteld. Hierin worden stedenbouwkundige opzet en karakter vastgelegd, het woningbouwprogramma, principes voor verkeer en parkeren, landschappelijke inrichting t/m inrichting van buitenruimtes en erfscheidingen en uitgangspunten voor de beeldkwaliteit. Dit boekje werd meegegeven als algemene richtlijnen voor alle opdrachtgevers en architecten voor de woningen in Deelgebied 2.

Er waren 520 woningen gepland in een 10-tal deelplannen.

Het stedenbouwkundig plan wordt gekenmerkt door een rationele, rechthoekige hoofdopzet met 3 lijnen in de langsrichting en 3 in de dwarsrichting. Deze lijnen hebben elk een duidelijke eigen stedenbouwkundige karakteristiek, waar ook de beoogde bebouwingstypologie op afgestemd is. Naast deze hoofdstructuur is er een secundaire laag van voetpaden en parkeer- annex speelpleintjes op een kleinere schaal. Er ontstaat zo een heldere hiërarchische structuur in meerdere lagen:

1e nivo: grote open buiten-plas en kleiner binnen-park met groen en ook veel water;

langs de plas de boulevard met naast laagbouw blokken van 7 lagen op regelmatige afstand;

langs het park bebouwing in wat langere rijen van 3 lagen;

de brandingdijk aan de noordrand kan bij het 1e of 2e nivo gerekend worden;

2e nivo: middenlaan met lossere lage bebouwing van vrijstaande of twee-onder-een-kap woningen;

de 2 dwarsstraten met korte rijtjes eengezinswoningen.

3e nivo: voetpaden in langs- en dwarsrichting, waarbij de paden in de dwarsrichting een verbinding van park

naar plas vormen. De paden in langsrichting zijn eerder achterpaden, terwijl dat veel minder het geval is bij de dwarspaden omdat ze duidelijk breder zijn en omdat er ook woningen op gericht zijn.

Bij het 3e nivo horen ook de parkeer-annex-speelpleintjes als knooppunten tussen autoverkeer en voetgangersverkeer. Ze vormen een meer intieme openbare ruimte, maar geen achtergebied.

Deze hoofdstructuur is verder gedifferentieerd in hoogtes, waarbij het maaiveld aan de boulevard langs de plas kunstmatig ongeveer 3 meter verhoogd is met zand uit de uitgegraven plas. Hierdoor kan er ook verdiept parkeren gerealiseerd worden. Vanaf de boulevard loopt het nivo dan langzaam terug tot 0 bij de middenlaan.

In de randvoorwaardennota werden ook uitgangspunten voor de beeldkwaliteit geformuleerd. Deelgebied 2 moest een badplaats-sfeer krijgen, met bebouwing van een sterk samenhangende uitstraling. Aan de randen wat hoger, in het midden en aan het park wat lager. Voor de gevels is een kleurenmix voorgeschreven van donkere baksteen en witte vlakken. Het aandeel wit verloopt daarbij van 60% aan de plaskant tot 20% aan de parkkant.

ARCHITECTUUR

De randvoorwaarden vroegen om 3 verschillende blok- en woningtypen:

- twee blokjes C met elk een rijtje van 5 eengezinswoningen aan elkaar in 2 lagen, met een optie van een halve 3e laag er nog op.

- een eerste blok G aan het park met 11 woningen naast elkaar waarbij gevraagd werd om eengezinswoningen in 3 lagen, met eventueel gelegenheid om op de begane grond een werkruimte te maken.

- een tweede blok H aan het park met 15 woningen in de vorm van beneden- en bovenwoningen.

Van de blokjes C staat er één aan de dwarsstraat door het deelplan van park naar plas, en de tweede aan het voetpad, ook van park naar plas, en meteen ook aan het licht verdiepte parkeerplein aan dit voetpad. Omdat dit tweede blokje C met zijn voorkant naar het voetpad staat, krijgen pad en parkeerplaats een meer openbare status dan wanneer er alleen maar achterkanten naar toe gekeerd zouden zijn.

De woningen hebben een plattegrond van een beproefd type: op de begane grond ingang en keuken aan de straatkant en woonkamer aan de tuinkant, en op de 1e verdieping 3 slaapkamers en een badkamer. Er worden uitbreidingsmogelijkheden aangeboden in de vorm van een vergroting van de woonkamer met een extra strook van 2,40m, en in de vorm van een extra halve verdieping op de 3e laag.

Voor blok H is een opzet gekozen om twee maisonnettes te stapelen op een enkele flat op de begane grond met een portiekontsluiting voor steeds drie woningen, om de volgende redenen:

- we wilden galerijen vermijden als een weinig bad- of buitenplaatsachtig ontsluitingstype;

- met deze opzet kunnen alle woningen aan beide kanten van het blok woonruimte krijgen zonder dat er een galerij voorlangs loopt. Beide kanten hebben kwaliteiten: zowel de oostkant = voorkant = parkkant als ook de achterkant = westkant = kant-met-de-meeste-zon-en-uitzicht-op-de-plas (op de verdiepingen). Met een doorgaande balkonstrook als buitenruimte voor de maisonnettes op de eerste verdieping aan de achterkant, en uitgevoerd als een loggia met een dak erboven, krijgt de achterkant een aanzicht dat past bij het voorkant-karakter van het parkeer- annex speelpleintje;

- met deze ontsluiting kan volstaan worden met een portiek met een enkele trap naar de 1e verdieping, en is er geen lift vereist;

- met deze portiekontsluiting worden de bergingen per portiek ondergebracht en wordt een grotere groep berging bij een centrale ingang vermeden;

- een flat op de begane grond levert in een wijk die doorgaans gezien wordt als een wijk voor starters, een ander, gelijkvloers-met-tuin woningtype op wat ook aantrekkelijk is voor andere categorieën bewoners, zoals bijvoorbeeld ouderen.

De plattegronden van beneden- en bovenwoning zijn zo uitgewerkt ze allebei de woonkamer aan de westkant hebben en een keuken met eetruimte aan de parkkant. De flat voldoet ook aan de belangrijkste eisen die doorgaans aan ouderenwoningen worden gesteld.

De woningen van blok G zijn in twee types uitgevoerd die willekeurig gemixed konden worden:

- een woning over 3 lagen met woonkamer op de begane grond en 2 lagen daarboven met 4 slaapkamers;

- een woon-werk-woning met werkruimte op de begane grond, daarboven een woonlaag met keuken en dan nog 2 slaapkamers op de 2e verdieping.

Voor de geveluitwerking van de blokken is gekozen voor een sobere opzet van strakke blokken in rechte volumes, met daaraan toegevoegde elementen in de kleur wit. Daarbij vallen verschillen in plastiek dus samen met verschillen in de kleurbehandeling. In blok C zijn witte voordeurportaaltjes toegevoegd, in blok G een uitspringend erkervenster op de 1e verdieping aan de parkkant in een doorgaande strook, in blok H uitspringende portieken als een vergrote vorm van de portaaltjes van blok C. Dit portiek-portaal komt één keer terug aan de kopkant van blok G als zij-ingang voor de kopwoning. De balkons aan de achterkant van blok H zijn evenzo uitgevoerd als een witte toevoeging aan het rode blok.